Bu Millet ölmemeli; Proto-Kürtler'de Kadın

Bugünden itibaren antik uygarlığımızı temel alan bir dizi yazı yazacağım. Başlık hep aynı: "Bu Millet Ölmemeli". Evet Kürt Milleti'ni; rahatı için, çıkarı için, pis canı için, işbirlikçi ruhu için, aydın görünme hevesi için, Türk entelinden bir aferin koparmak için içimizden birileri öldürmek istiyorlar. Bilhassa Kuzey itibariyle; ekonomik çıkarı için, hegemonya dürtüsü için, ırkçı pislikte debelendiği için, stratejik konumu için Kürt Milleti'ni dıştan yutmaya çalışanlar var. Bu kadar pislik, bu kadar ihanet karşısında, özgürce geliştirme fırsatı bulduğumuz antik uygarlığımız başta olmak üzere tarih bilincimizi her an taze tutmak gereği emredicidir. Ben bunu yeniden, ama misallere dayanarak yapıyorum.
-----------------------------------------------------------
8 Mart Kadınlar günü dolayısıyla Kürt Kadınlarına..
Dinleri, pratiği, mitolojiyi veya kültürel söylenceleri inceleyin, kadın erkek eşitliği konusunda, belki bir nebze olsun Mısır hariç, hiç bir kültürde atalarımız kadar net bir duruş yakalayamazsınız. Bundan aşağı yukarı 3000 Yıl önce atalarımızın yakaladığı eşitliğe, ki biz buna geneli de kapsadığı için insanlar arası eşitlik diyoruz, uygar dünyada MS 1800'lü yıllarda hala ihtiyatla yaklaşılıyordu. Atalarımız, yani proto-Kürtler, magular (Med din adamları) vasıtasıyla derin felsefi ve toplumsal boyutlatı olan bir mitolojiyi yaratmışlardı. Bu magular arasından biri, Zarathuştra (Zerdüşt) o mitilojiyi disipline etti ve gathalarda vücut bulan bir dine çevirdi. Bu din insanı merkeze koyan bir dindir. İnsan, yani erkek ve kadın, tam eşit birer fert olarak yer alır bu dinde. İnsanlar arasındaki eşitlik ise emeğe saygı esasına dayanır ve hiç kimsenin emeğinin ürünü olan ürünlerine el koymasına müsaade edilmez. Bundan dolayı birçok yazar Zerdüştiğili "radikal feminizm'in kaynağı" ve marksizmin mantık ile pratiğinin ilk şekli olarak gösterir.
Konumuza dönelim
Zerdüşt'ün geliştirdiği dinde Tanrı Ahura Mazda'dır. Farslar aynı ismi kendi tanrı anlayışları için almış fakat bileşik isim; "auramazda" haline getirmişlerdir. Ben Avestik (ki magular'ın tanrı anlayışıdıe) ve Persi tanrı anlayışı arasındaki derin farkı bir çok çalışmamda, bu arada Zarathuştra adlı kitabımda etraflıca ortaya koymuştum. Buna girmeyeceğim. Sadece magular'ın Ahura Mazda'sını konumuz açısından bir kaç cümle itibariyle açacağım: Tanrı ismi magularda iki kelimeden oluşur; Ahura ve Mazda. "Ahura", linguistikte eril bir kelimedir. Fakat "Mazda" ise tam tersine feminin (dişil) bir kelimedir. Yani tanrı adı bile bir yönü ile eril, diğer yönü ile dişildir.. Zerdüşt Ahura Mazda'yı pek çok kez nötr adı (zamir) ile çağırır. Cinsel eşitlik..
Fakat bu elbette yetersizdir. Biraz da yaradılıştan itibaren alalım. Evren şekillenip, dünyada bitkiler ve hayvanlar yerleştikten sonra ilkel insan "Gayo Maratan" yaratıldı. Bu varlık ilkel insandı ve "maratan"dı (merdim). Cinsiyeti yoktu. İlkel insan Angra Mainyo (Kötü güç) tarafından yok edildikten sonra onun tohumlarından ilk iki insan (bir insan yerine fert diyoruz) oluştu; Meşye ve maşyane, yani biri erkek biri dişi olan iki fert ve eşitçe oluştu. Ne kimse diğerinin kaburga kemiğinden oluştu ne de önce biri sonra diğeri oluştu.. Tamamen eşitçe.
Gathalar'da eşitliği daha açıkça görürüz. İyi'yi, Dağru'yu ve Gatha 30.1'de İyi Eylem'i anlamak için "dindaşlara" hitab ediyor. 30.2 Fert'ten ferde (Narem Narem) diyor. Hani cinsiyete başlı olmadan hitap ediyor. Gatha 51.17 Erdemli kadına, 51.18 Erdemli erkeğe hitap eder, aynı takdirle. 51.22 ise her iki cinse birden hitap eder.

46. Yasnadaki şu iki Ha'daki muhteşem eşitliğe bakınız:

10. Ey Mazda Ahura, bir erkek veya bir kadın, her kim olursa olsun (farketmez), bana, Senin (şu yaşadığımız) hayat için en iyi (olarak) kabul ettiğin şeyleri bahşetti, yani Gerçek için ve Gerçek'i İyi Düşünce'nin Egemenlik'ini (bahşetti). (Bu şahıs ile ve) ve şu eşlik edeceğim Sizin türünüz bir ihtişama sahip olanlarla (ilahi varlıklarla) birlikte, (evet) tüm bunlarla birlikte Cinvato Köprüsünü geçeceğim.

11. Karapanlar ve Kavalar, hakim oldukları süre zarfında, Dünya'yı ve insanlığı yıkmak için, kötü eylemleri ile (bizleri) boyunduruk altına aldılar. Fakat onlar Cinvato Köprüsü'ne vardıklarında (onların) öz ruhları ve öz daenaları kendilerine eziyet edecektir, (ki orada onlar) Yalan'a sapmışların evinde (Cehennemde) ebediyen misafir olacaklardır.

Ha'da Cinvato Köprüsü; Fertleri cennet veya cehenneme taşıyacak olan köprüdür. O Köprü cinsiyeti fark etmeyen fertlerle geçmesi, bu fertlerin erdemine bağlayor. 11. Ha'da ise zamanın egemen sınıfları olan ve üreticilerin emeğine el koyan Karapanlar ve Kaviler (küçük prensler)den çok büyük bir düşmanlıkla bahseder. "Onlar bizleri boyunduruk altına aldılar. Cinvato köprüsüne vardıklarında onların ruhları ve vicdanları (Daenaları) onlara eziyet edecek ve cehennem diye bilinen ebedi eziyethanede misafir edilecekler. Burada hem emeğe el koyanın Kötü'nün (Angra Mainyu'nun) adamı olduğu belirtiliyor, hem de bunlarla mücadele öngörülüyor..

Şimdi şu iki Ha'yı (Ayeti) dikkatle okuyunuz (yasna 53):

4. Ben onu (Pouruçista'yı) aranızdan biri ile evlendireceğim. Eşe, çiftçilere ve aileye hizmet edecek öyle birine. Eğer O (Pouruçista), doğru sözlü olanlar için doğru sözlü ise, Mazda Ahura ona Güneş benzeri bir İyi Düşünce bağışlıyacaktır. (Bunu) ona tüm hayatı boyunca (sürmek üzere), onun iyi daenası (hatırına bağışlayacaktır).

5. (Zarathuştra): Ben şimdi bu sözleri evlenmiş olan kızlara ve sizlere, siz damatlara söylüyorum. Bunları da unutmayın (zihninizde taşıyın). Yerinde (karar veren) daenalar vasıtasıyla kendiniz için ve eşleriniz için İyi Düşünce'ye uygun bir yaşam kazanın. Bırakın her biriniz (evli çiftin her bir tarafı) Gerçek yoluyla diğerini kazanmaya çalışsın, çünkü bu her biri(niz) içinde iyi bir kazanç olacaktır.

4. Ha'da kızının evlendirileceğini ama kendisine tavsiyeleri olduğunu kaydetmesi ilginçtir. Dayatıcı değildir. Kızı iyi biri ile evlenirse akibetinin ne olacağını sadece açıklar. Karar kızınındır (Pouru Çista'nındır).

Bunun yanında 5. Ha, çok daha açık bir şekilde eşitliği vurgular. Evliler, evlenme yoluyla diğerini Gerçek'in yoluna kazanacaklardır. Aksine her şeyi en iyi bilen tek cins yoktur..

Bu eşitlik geleneği, zayıflayarak 50 yıl öncesinin Çewlig'i ve çevresinde, Dersim'de sürdü. Ben "yedi köyün muhtarı"olan Derêaryon'ku bir bayanı kişi olarak da tanıma fırsatına erdim. Adını şimdi hatırlamıyorum. Duwel'li Gulê suwesın'u ise tanımayan pek az insan var. Bunlar cemaatlerde baş köşeye kurulur, sigara sarar, cemaate kendi sardığı sigarayı takdim eder ve sohbeti idare ederlerdi. Oğlu Hem' Gul, bir kaç yıl önce PKK tarafından öldürülmüş olan bu bayan hala gözlerimin önündedir..

İşte bu millet ölmemeli! Dünya kültürüne bunca güzel örnekler sunan bir milletin evlatları can havliyle çalışmalı, düşmana anladığı dilden cevap verecek bir seviyeye ermelidir. 2006-03-06

Sirac Bilgin
Not: Sirac Bilgin'in araştırma ürünlerini kaynak bildirmeden kullananlar suç işlemektedirler. Bu konuda kanuni yaptırım isteme hakkımız saklıdır..

2006-03-04




Gorusunuz