Lider ve Istiklal Mücadelesi

Lider ve liderlik konusu Kürt Milliyetçi ve yurtseverleri arasinda belki hiç konusulmayan, isi oluruna birakacak sekilde davranilan can alici bir konudur. Lider, eger bir sicak temas devresi yasaniyorsa verdigi kararla direnisçileri ya zafere, yada hezimete götürebilir. Bir bilim adami, ki adini hatirlamiyorum, "liderin hata yapma hakki yoktur, ama entellektüel hata yapabilir" der. Bunun gerçeklik payi oldukça büyüktür. Lider hata yapti mi bu kolay kolay onarilamaz. Milletin felaketine yol açabilir.
Kürdistan'in her bölgesinde onlarca parti ve örgüt vardir. Bunlarin liderleri genellikle kendilerini "ulusal lider" olarak görürler. Ama bu dogru mu? Deneyimlerin isiginda baktigimizda bu soruyu rahatlikla hayir diye cevaplayabiliriz. Çünkü onlarin çogu poartilerinin bile lideri olamamamislardir. Sadece birer "genelbaskan" veya "parti sekreteri"dirler. Kuzeyden kapali bir misal vereyim: Bir partimiz büyük bir iç çekisme yasiyordu. Bölünme neredeyse iki parti yaratmisti. Büyük bir çatlak ve bu çatlaktan yararlanarak üst düzeyde bir yer kapmaya çalisan basit "tilkiler" belirmisti. Iste bu çekismenin içinden ne liderlik, ne de genelbaskanlik yapabilecek biri siyrildi ve en üstteki makama oturdu. O artik "Jivkof" idi. Parti bu adamin baskanliginda yapisi itibariyle parçalandi. Yeni transferler, kendi sartlarini kabul ettirerek partiye girdiler. Merkez komitesi artik kongrenin yerini almis, atama ile yeni komite(ler) olusturulmustu. Iste bu parti daha sonraki kongeresinde bes baskan adayi ve potansiyel bes parça halinde girdi.. Sonra kayiplara karisti.. Bu partide kisisel "ihtiras", liderlik kavrami ile yer degistirmis, parti ana çizgisinden koparilmis, çatlaklardan epey "lider" sizmisti. O halde gerçek lider kime denir? Lider nedir? Bunlari açalim.
Dervis Besimler'in bildirdigine göre liderlik konusunda üç teori ileri sürülür. Bunlardan birincisi; "Trait teorisi liderligin tamamen kisisel degerlerden ve niteliklerden kaynaklandigini savunur. Bu teoriye göre samimiyet, hevesli olmak, inisiyatif sahibi olmak ve israrli olmak önemli kisisel özelliklerdir.
Ikinci teori ise liderligin davranissal oldugu konusundadir. Bu teori liderlerin deger ve kisisel durumlarina degil ne yaptiklarina bakar. Liderlerin nasil giyindigi, nasil konustugu ve genelde nasil davrandiklarini arastirilir.
Ilk iki teori trait ve davranis teorileri lider üzerinde durur. Üçüncü teori olan contingency teori uygunluk konusunu da gündeme getirir. Yani liderlik kendi basina ele alinacak bir olay degil zamanin ve liderin arkasindaki takipçilerinin de önemli oldugu ifade edilir."
-Lider; Kendi öz çikarlarindan ziyade degerlere bagimli olmalidir. Bizim her zaman ileri sürdügümüz, "Kürt ve Kürdistan Davasi bizden önce gelir" tezi ile hareket etmeyenler "Lider" sifatini hak etmezler. Ipet Altunay'in da kaydettigi gibi; liderler bagli olduklari degerleri savunmada kararlilik ve direnç gösterirler. Sikistiklarinda degerleri sirtlarindan atmazlar.
-Lideri harekete veya eyleme sürükleyen, inandigi degerlerdir. Çok iyi yetismis olan bir lider, çekim alani olusturmustur. Iyi bir hafiza sahibidir. Akiskan bir zekasi vardir. Bagli bulundugu degerler nettir. Ama o bunu yine de yüksek bir ögrenme meraki ile takviye eder.
-Lider iyi bir dinleyicidir. Arkadaslarini, yandaslarini ve yabanci müzakerecileri dinlemek onun için bir sanat olmali. Rapor alirken konusmanin içerigine takilmasi yeter. Fakat konular derinlestikçe kelimenin ardindaki anlami kavramak zorunlulugunu hissetmeli.
-Lider arkadaslari arasindaki ve arkadaslarindan bazilari ile kendisi arasindaki anlasmazliklari taraflari, kendisini onlarin yerine koyacak sekilde anlamaya çalisir ve böylece adil bir çözüm getirmeye çalisir. Hiç bir zaman anlasmazliklari bastirici ve böylece büyütücü bir tavra girmez. Kürt Tarihi'nde Apo, bu bastirici gruba giren bir "lider" tipidir. Hele kendisi ile harhangi bir yoldasi arasindaki "anlasmazligi" kelimenin tam anlami ile kanli bitirir.. Kuzey'deki yüzlerce kadronun berheva edilmesi bunun göstergesidir.
-Lider arastirmasi yapan kurumlarin ortak görüsü, liderin basariyi mutlaka arkadaslarina mal ettigi, onlari onurlandirdigi merkezindedir. Basarisizliklari ise kendisi gögüsler. Böylece takipçilerinin lidere ve kendilerine güvenini arttirir, onlari zafere kilitler. Oysa Apo, tüm basarilari sadece ve sadece kendisine, basarisizliklari ise en sevmedigi, kendisine "rakip" olarak gördügü takipçilerine yükler. Bunu defalarca TV'de izledik. Böylesine bir liderlik, ardindakilerin tüm sorunlara korku içinde egilmelerine sebep olur, fikir üretme kisirligi yaratir.
-Lider belirsizlik ve kriz durumlarinda ürkmez. Lider basarizlik durumunu sabirla karsilar. Bu basarisizliktan ders çikarir. Eksikleri gözden geçirir, ama bagli olduklari degerleri savunmada kararlilik göstermekten geri durmazlar. Strateji degistirmeleri mümkün degildir. Taktik degisiklikler her zaman mümkün ve bazen elzem olabilir. Buna göre Kürdistan'in bagimsizligi için silaha sarilan ve halki pesine takan bir lider sonuna kadar bu yolda yürür. Ama bir Kuzeyli "lider" Apo'ya baktigimizda tam tersi bir tipoloji ile karsilasiriz. Bazan haftada bir strateji degistiren bir parti lideri olarak tarihe simdiden geçen Öcalan, bu tavirlarini hep "gerçekçi" olmasi ile izah eder..
-Lider'in ruh sagligi oldukça iyi olmalidir. Megalomania, paranoya ve diger bazi saglik sorunlarini gizlemek kolaydir. Bu tipler hastaliklari geregi hep kusku içinde yasarlar ve takipçilerini ölüm tehdidi altinda tutarlar. Apo bu duruma baktigimizda borderline manik bir tiptir.
-Lider baskaldiri günlerinde mutlaka eylemcilerin yanindadir. Eylemliligi bin kilometre uzaktan yönetmek, yaptigi isi ciddiye almamaktir. Onun yaptigi sadece baskalarinin hayati üstüne kisisel yükselisini yasamaktir. Iste böylesi bir yükselisin sonu olan inis, hep "lider" için, hem de millet için felaket olur.
-Lider cesurdur. Düsman tarafindan derdest edildiginde onlarin önünde egilmez...
Iste, Kürt Milleti, bu maddeleri dogru tahlil eden ve bir de dogasinda liderlik bulunan kisileri göreve bekliyor. 2006-02-25

Sirac Bilgin

2006-02-25




Gorusunuz