Kitaplarım - Avesta I Vendidad

XIV. fargard

1. Zarathuştra Ahura Mazda'ya sordu: 'Ey Ahura Mazda, En Erdemli Ruh, Maddi Dünyanın Yaratıcısı, Sen, Kutsal Biri! Bin (erkek) köpeğin (ruhundan) ve bin dişi köpeğin (ruhundan) doğan bir su köpeğini öldürecek veya ruhunu bedeninden ayıracak şekilde vuran biri, hangi cezaya çarptırılacaktır?'

2. Ahura Mazda (şöyle) cevapladı: ”Aspahe-astra ile onbin kırbaç, Sraoşa-karana ile onbin kırbaç [(1) vurulacaktır].”

Açıklama:

(1). Pehlevi versiyonuna göre bu; 170 tanapohr suçuna eşittir. Darmesteter ise bunun 50 tanafuhr suçuna eşit olduğunu söyler, ki bu 15000 istir'lik veya 6000 dirhem'lik para cezasına eşit olduğunu kaydeder.

'O, dindarca ve sofuca (duygularla) Ahura Mazda'nın ateşi'ne; kuru, suyu iyice çekilmiş, iyice incelenmiş (1) odunlardan onbin bağ odunu, kefaret olarak getirecektir (su köpeğini öldürdüğü için).”

Açıklama:

(1). Bu incelemede; kötü kokan, yeşil (yani yaş), suyu çekilmemiş odunlar ayrılacak, bu odunlarla ateş yakılmayacak ve beslenmeyecektir. Bu inceleme işlemi üç kez tekrarlanacaktır. Bundan sonra sayılacak olan hayırların birini işleyecektir.

3. ”O, dindarca ve sofuca (duygularla) Ahura Mazda'nın Ateşi'ne, Urvâsna, Vohu-gaona, Vohu-kereti, Hadha-naêpata veya güzel kokan herhangi bir bitkiden (elde edilen) yumuşak onbin bağ odunu, (su köpeğinin) ruhunun kefareti olarak sunacaktır.”

4. ”O, dindarca ve sofuca (duygularla) onbin baresma demetini sunacaktır, O, temiz bir şekilde hazırlanmış ve iyi preslenmiş, bir Sardar (1) tarafından temiz bir şekilde hazırlanmış ve iyi preslenmiş Homa ve kutsanmış yiyecek içeren onbin Zaothra'yı sulara, (su köpeğinin) ruhunun kefareti olarak sunacaktır.”

Açıklama:

(1). Sardar; bugünkü Kürtçe'de de kullanılan bir kelimedir. ”Şef” anlamına gelen Serdar; Yasna törenlerinin hazırlık safhasında herşeyi hazırlar, temizler ve sunardı.

5. ”O, karın üstü sürünerek giden onbin yılanı öldürecektir, o bir köpeğin şeklini andıran yılanlardan (1) onbin tane öldürecektir, o onbin tane kaplumbağa öldürecektir, o onbin tane kara kurbağası öldürecektir, o onbin tane karınca öldürecektir, o şu yeri aşındıran ve çukurlar açan karıncalardan onbin tanesini öldürecektir.”

Açıklama:

(1). Avesta Bu yılanları; ”mâr bânak” olarak adlandırıyor. Bunlar kıçları üstünde toplanarak otururlar. Ayrıca öldürülmesi emredilen karıncaların çalışkan ve hububat taşıyan karıncalar olup olmadığı hususunda da otoriteler arasında tartışma var. Hayat dolu olan bu karıncaların hayatlarının kendileri için kıymetli olduğu otoritelerin tartışma konularındandır.

6. ”O onbin yer solucanını öldürecektir, o onbin tane korkunç sineği öldürecektir (1).”

”O, kirlenmişler için açılan onbin çukuru (2) dolduracaktır.”

'O dindarca ve sofuca (duygularla), dindar birine çift kez yedili ateş takımını (3), (su köpeğinin) ruhunun kefareti olarak sunacaktır.”

Açıklamalar:

Bu maddeden itibaren takibeden dört madde, 2500 Yıl önceki Med Toplumunda kullanılan bazı materyali belirlemek açısından çok önemlidir. Dikkatle takip ediniz.

(1). Bahsi geçen sinekler, ceset yiyen leş sinekleridir. Bunlar aslında Nasu'nun kendisidirler.

(2). Bu çukurlar daha önceki bölümlerde kirlenmiş vücutların temizlendiği gaomêz ve su için açılmış çukurlardır:

(3). Bu takımın neleri içerdiğini aşağıda bulacaksınız.

7. ”Ateş (yakmak) için uygun iki kutu materyal; bir süpürge, bir çift maşa (1), dibe kadar uzatılmış (üstten biribirine yapışık) bir çift yuvarlak körük, keskin kenarlı ve bariz sert sapı bulunan bir keser, keskin dişli ve bariz sert bir sapı bulunan bir testere(den ibarettir), ki bunların yardımıyla Mazda Tapıcıları Ahura Mazda'nın ateşine odun sağlarlar.”

Açıklama:

(1). Maşa; ”ataş-dan=ateş kabı”nı temizlemekte kullanılırdı.

8. 'O, dindarca ve sofuca (duygularla) dindar adamlara, rahiplikte kullanılan bir takım alet verecektir, ki onları rahipler kullanır; (o bu takımı su köpeğinin) ruhunun kefareti olarak sunacaktır. Bunlar: Aspahe-astra, et (yiyecek) kabı, Paitidâna (1), Xrafstrağna (2), Sraoşa-karana, Myazda için kadeh (3), (meyve) suyu için kadehler (4), kurallara göre yapılmış havan, Homa için kadehler (5), baresma.”

Açıklamalar:

(1). Paitidâna; bir nevi doktor maskesidir. Medler'in inancına göre insanın içinden çıkan herşey; dışkı, idrar, tükürük, nefes vs.. kirlidir ve değdiği şeyleri de kirletir. Rahipler ve onların bulunmadığı yerlerde onların yerine bazı dini görevleri yerine getirenler, bundan dolayı bir ağız örtüsü takmak durumundaydılar, ki buna paitidâna deniliyordu. Bunun sadece Doğu Aryanlar'ına has olduğunu sanmayınız, aynı gelenek, Arkona'daki Slavon rahiplerinde de görülürdü. Hristiyan ikonlarında da benzer peçeler takan insan figürleri bulunur.

(2). Xşafstrağna; yılan öldürücü bir alet.

(3). Orijinal Avesta'nın Myazda dediği kadeh'e, Pehlevi versiyonu ”mês û jivdân' diyor. Zand'a göre bu bir gaomêz püskürtecidir.

(4). Bunun içine Homa ve diğer uygun urvanam=bitkiler konulurdu.

(5). Avesta bu kadehe ”taşta” diyor, ki günümüz Kürtçe'sinde bu kelime ”têşt” olarak yaşamaktadır. Bu ”legen”e, preslenmeye hazır Homa bitkisi dalcıkları konulurdu.

9. ”O, dindarca ve sofuca (duygularla) dindar adamlara, savaş donanımından bir takım verecektir, ki onları savaşçılar kullanır; (o bunları su köpeğinin) ruhunun kefareti olarak sunacaktır. Birinci şey, bir mızraktır; ikinci şey, bir bıçaktır; üçüncü şey, bir sopadır (1); dördüncü şey, bir yaydır; beşinci şey, içinde otuz tane bronz başlıklı ok bulunan ve omuz kayışı ile birlikte (verilecek olan) bir okluktur; altıncı şey, otuz atımlık taşı ve kenar ipi ile birlikte (verilecek olan) bir sapandır; yedinci şey, bir zırhtır; sekizinci şey, bir boyun koruyucusudur (Pehl; garivpan); dokuzuncu şey, bir asker ceketidir (Pehl; pêtan); onuncu şey, bir miğferdir; onbirinci şey, bir kuşaktır (kamara); onikinci şey, bir çift kalça koruyucusudur.

Açıklamalar:

(1). Pehlevi versiyonu, sopa yerine ”varz=gürz” kelimesini kullanmış, ki bu zaman içinde savaşçıların kullandığı silahlardaki bir gelişme olarak algılanabilir.

10. 'O, dindarca ve sofuca (duygularla) dindar adamlara, bir çiftçinin kullanacağı ve tüm donanımı içeren bir (alet) takımı verecektir; o bunu (su köpeğinin) ruhunun kefareti olarak sunacaktır. (Bunlar) saban demiri ve boyunduruk ile birlikte bir saban; bir öküz kamçısı; taştan yapılmış bir havan; hububat öğütmek için bir el değirmeni,

11. ”Kazma ve sürme (işinde kullanılacak olan) bir bel; bir miktar gümüş; bir miktar altın.”

Ey Maddi Dünyanın Yaratıcısı, Sen, Kutsal Biri! Ne kadar gümüş?

Ahura Mazda (şöyle) cevapladı: ”Bir aygırı alacak kadar.”

Ey Maddi Dünyanın Yaratıcısı, Sen, Kutsal Biri! Ne kadar altın?

Ahura Mazda (şöyle) cevapladı: ”Bir deveyi alacak kadar.”

12. ”O, dindarca ve sofuca (duygularla), dindar çiftçiler için bir akarsu arkı açacaktır; o bunu (su köpeğinin) ruhunun kefareti olarak sunacaktır.

Ey Maddi Dünyanın Yaratıcısı, Sen, Kutsal Biri! Ark ne kadar geniştikte (olacaktır)?

Ahura Mazda (şöyle) cevapladı: ”Bir köpeğin (boyu) derinliğinde, bir köpeğin (eni) genişliğinde.”

13. ”O, dindarca ve sofuca (duygularla), dindarların ekmesi için bir toprak parçası bağışlayacaktır; o bunu (su köpeğinin) ruhunun kefareti olarak sunacaktır.

Ey Maddi Dünyanın Yaratıcısı, Sen, Kutsal Biri! Toprak parçası ne kadar geniştikte (olacaktır)?

Ahura Mazda (şöyle) cevapladı: ”(Onun açtığı) arkın her tarafını sulayabileceği genişlikte.”

14. ”O, dindarca ve sofuca (duygularla), dindar adamlara dokuz hathra ve dokuz nemata (1) büyüklüğünde bir ev hazırlayacaktır; o bunu (su köpeğinin) ruhunun kefareti olarak sunacaktır.”

Ey Maddi Dünyanın Yaratıcısı, Sen, Kutsal Biri! Bu ev ne kadar geniştikte olacaktır?

Ahura Mazda (şöyle) cevapladı: ”En geniş kesimi; oniki vitâra, orta kesimi; dokuz vitâra, dar kesimi; altı vitâra (2) olacaktır.

”O, dindarca ve sofuca (duygularla), dindar adamlara yastıklarıyla beraber güzel yataklar verecektir; o bunu (su köpeğinin) ruhunun kefareti olarak sunacaktır.

Açıklamalar:

(1). Nemata; bilinmeyen bir şeydir. Pehlevi versiyonu bunun ”çatı” olduğunu ve antresinin kemerli olması gerektiğini kaydediyor.

(2). Vitâra; ne olduğu bilinmeyen bir ölçü birimidir. Pehlevi versiyonu buna 'fathom' diyor.

15. ”O, dindarca ve sofuca (duygularla), dindar adamlara, hiç kimse tarafından bilinmeyen bir bakire kız verecektir; o bunu (su köpeğinin) ruhunun kefareti olarak sunacaktır.”

Ey Maddi Dünyanın Yaratıcısı, Sen, Kutsal Biri! Hangi bakire?

Ahura Mazda (şöyle) cevapladı: ”Erginlik çağında, onbeş yaşın üstündeki bir kızkardeşi ya da kızı.”

16. ”O, dindarca ve sofuca (duygularla), dindar adamlara, rahiplere yedi çift küçük baş hayvan verecektir; o bunu (su köpeğinin) ruhunun kefareti olarak sunacaktır.”

”O, yedi çift köpek yavrusu yetiştirecektir.”

”O, kanalların üstünde yedi çift köprü kuracaktır.”

17. ”O, onarılmamış dokuz çift ahırı onaracaktır.”

”O, dokuz çift köpeği, derilerindeki; kıl kirinden, pirelerden ve köpeklerin vücutlarının üstünde oluşan tüm diğer hastalıklardan (rahatsızlıklardan) temizleyecektir.”

”O, dokuz çift dindar adama; et, ekmek, kuvvetli içecek ve şaraptan (tıka basa) doyuracak (şekilde) ikramda bulunacaktır.”

18. 'Bunlar kefaretlerdir, bunlar onun yaptığı eyleme ceza olarak (biçilmiş ve) ödeyeceği kefaretlerdir.”

”Eğer o bunları yerine getirirse, kutsal kişilerin dünyasına dahil olacaktır. Eğer bunu yerine getirmezse, günahkarların dünyasına yuvarlanacaktır, şu karanlık dünyaya, karanlıktan mamul, Karanlık'ın dölü (olan dünyaya).”